อุปกรณ์ยึดสายเคเบิ้ล
(Cable Gland & Rubber Grommet)

ในการประดิษฐ์ ประกอบอุปกรณ์ DIY หรือการเดินสายไฟฟ้าเข้าตู้หรือเข้า-ออกจากกล่องต่อสาย ที่เป็นกล่องพลาสติกหรือกล่องโลหะนั้น เรามักจะใช้อุปกรณ์ยึดสายเพื่อปกป้องสายไฟ ป้องกันการดึงสาย ป้องกันน้ำเข้าตู้ทางสายไฟ รวมทั้งป้องกันขอบตู้บาดฉนวนของสายไฟ ซึ่งอุปกรณ์ที่นิยมใช้กันคือ Cable Gland ทำด้วยพลาสติกไนล่อน ตามรูปที่ 1 มีขนาดต่างๆให้เลือกใช้เพื่อให้เหมาะกับขนาดของสายเคเบิ้ลกลม

สำหรับการใช้งานทั่วๆไป ถ้าเป็นสายเคเบิ้ลกลม VCT แบบ 3 เส้น (L, N, G) ส่วนมากจะใช้ขนาด 0.75, 1.0, 1.5 และ 2.5 ตารางมิลลิเมตร (ต.มม.). ซึ่งใช้ได้กับกระแสไฟ 8, 10, 15 และ 25 A ตามลำดับ ในบทความนี้ได้ทดลองใช้ Cable Gland กับสายไฟฟ้า VCT ขนาด 0.75 ถึง 1.5 ต.มม. โดยมีวัตุประสงค์คือ ใช้อุปกรณ์ที่หาได้ง่าย มีราคาถูก ติดตั้งหรือประกอบได้ง่ายเพียงใช้สว่านเจาะรูขนาดที่ต้องการและสามารถติดยึดสายไฟได้แน่น รวมทั้งกันน้ำได้ด้วย

การเลือกขนาดของ Cable Gland   สรุปสั้นๆได้ดังนี้

Cable Gland ขนาด PG7  ใช้ได้กับสายไฟฟ้าที่มีเส้นผ่านศูนย์กลาง 3 - 6.5 มม. แต่ถ้าดึงเอา Seal ยางกันน้ำออก จะใช้ได้กับสายไฟ VCT  3- Core ขนาดใหญ่สุด 0.75 ต.มม.(สำหรับกระแสไฟฟ้าประมาณ 8 A หรือ 1,840 วัตต์)

Cable Gland ขนาด PG9  ใช้ได้กับสายไฟฟ้าที่มีเส้นผ่านศูนย์กลาง 4 - 8 มม. จะใช้ได้กับสายไฟ VCT  3- Core ขนาดใหญ่สุด 1.50 ต.มม.(สำหรับกระแสไฟฟ้าประมาณ 15 A หรือ 3,450 วัตต์)
 

Silicone Rubber Grommets

ในการต่อสายไฟฟ้าเข้า-ออก จากกล่องหรืออุปกรณ์เครื่องใช้ไฟฟ้า ส่วนมากผู้ผลิตจะออกแบบหรือใช้ Rubber Grommets (ปลอกยาง) เพื่อป้องกันสายไฟฟ้าที่อาจจะมีการงอไปมาหรือมีการดึง ซึ่งการติดตั้ง Rubber Grommets นั้นต้องเจาะกล่องให้เป็นร่องเพื่อที่จะเสียบปลอกยางลงไปได้ รูปที่ 4 แสดง Silicone Rubber Grommets ที่มี Protective Sleeves สั้นๆ แต่ภายในไม่มีตัวยึดสายไฟ ดังนั้นอาจต้องยึดสายไฟด้วยเทป หรือ Cable Tie
 

ตัวอย่างการใช้งาน Cable Gland