Digital Photography   Audio & Video   Computer Accessories   Software Applications | Miscellaneous | Home
....

Universal AC/DC Adapter
  Adapter สำหรับแปลงไฟฟ้ากระแสสลับแรงดัน 100 - 240 V เป็นไฟฟ้ากระแสตรงที่มีแรงดันไฟฟ้าต่างๆให้เลือก ได้แก่ 3/4.5/5/6/7.5/8.4/9/12 V หรือ Universal AC/DC Adapter นั้นมีทั้งแบบ Unregulated Output Voltage และแบบ Regulated Output Voltage

Adapter แบบ Unregulated Output Voltage นั้นมีราคาถูก แต่แรงดันไฟฟ้าที่ออกมาจะไม่คงที่ เช่นถ้าตั้งแรงดันไฟฟ้า Output ไว้ที่ 12 V เมื่อต่อโหลดมากขึ้นๆ แรงดันไฟฟ้าก็จะตกลงเรื่อยๆ ทำให้ได้ Output ไม่เต็มประสิทธิภาพ สำหรับ Adapter แบบ Regulated Output Voltage นั้น มีวงจรอิเล็กทรอนิกส์ปรับแรงดันไฟฟ้า Output ให้ค่อนข้างคงที่แม้โหลดจะเพิ่มขึ้น ดังนั้นจึงใช้งานอุปกรณ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ สามารถหาซื้อได้ง่ายในขนาด 1500 และ 2000 mA
  
  ตัวอย่าง Universal Adapter แบบ Regulated Output Voltage (Spike)
 

รูปที่ 1  Universal AC/DC Adapter Rating 1500 mA
 
รูปที่ 2  ด้านหลังของ.Universal AC/DC Adapter
 
รูปที่ 3  Plugs หรือ Jacks แบบต่างๆ
 
Video การทดสอบ
 
  การทดสอบ
 

การทดสอบ ทำดังนี้
1. ต่อโหลดแบบต่างๆเข้ากับ Universal Adapter ที่ตั้งแรงดันไฟฟ้า Output ไว้ที่ 12 V แล้ววัดค่ากระแสไฟฟ้าและแรงดันไฟฟ้าที่โหลด เพื่อคำนวน Watt ของโหลดแต่ละตัวก่อน
2. จากนั้น วัดแรงดันไฟฟ้า Output เมื่อใช้โหลดขนาดต่างๆกัน จากน้อยไปมาก

  
 

ผลการทดสอบ Regulated AC/DC Adapter
ในขณะที่ไม่มีโหลด แรงดันไฟฟ้า Output ถูกควบคุมไว้ที่ 12.353 V และเมื่อเพิ่มโหลดถึงประมาณ 45-50% ของ Rating (Rating = 1500 mA) ก็ยังสามารถควบคุมแรงดันไฟฟ้า Output เอาไว้ได้ประมาณ 12 V เมื่อเพิ่มโหลดเป็น 85% ของ Rating แรงดันไฟฟ้าจะตกลงเป็น 11.7 V หรือตกลงแค่ 2.5% ซึ่งถือว่าดีมาก

 
Load (Watt) Volt Ampere Percent Rating
0.000 12.353 0.0000 0.00
6.631 12.105 0.5478 36.52
7.076 12.083 0.5856 39.04
12.172 11.842 1.0279 68.53
14.192 11.747 1.2078 80.52
14.985 11.707 1.2860 85.73



รูปที่ 4  กราฟแสดงผลการทดสอบ Watt vs. Voltage
  ตัวอย่าง Universal Adapter แบบ Regulated Output Voltage (PK Electric)
 

Adapter แบบ Regulated Output Voltage หรือ Switching Power Adapter อีกยี่ห้อหนึ่ง ของ PK Electric รุ่น PK--A026 มี Output Rating 2000 mA (รูปที่ 5) และมีแรงดันไฟฟ้าให้เลือก คือ 3/4.5/6/7.5/9/12 V. ทดสอบแล้วสามารถควบคุมแรงดันไฟฟ้าได้ดีเช่นกัน (รูปที่ 6)
 
รูปที่ 5  Switching Power Adapter PK-A026
 
รูปที่ 6  กราฟแสดงผลการทดสอบ Watt vs. Voltage ของ Model PK-A026
  Universal Adapter แบบ Unregulated Output Voltage
 

Adapter ทั่วๆไปที่วางขาย มักจะเป็นแบบ Unregulated Output Voltage เนื่องจากมีราคาถูกและใช้แกนเหล็กพัน Coil เป็นแบบหม้อแปลงไฟฟ้าขนาดเล็ก มีวงจรแปลงไฟ AC ให้เป็น DC ซึ่งจะหาซื้อได้ง่ายในขนาด Output 500 และ 800 mA มี Selector ให้เลือกแรงดันไฟฟ้า 3/4/5/6/7.5/9/12 V
 
รูปที่ 7  Universal Adapter แบบ Unregulated Output
 

จากการทดสอบ พบว่าเมื่อเสียบปลั๊กไฟ 220 V เข้า Adapter โดยยังไม่ต่อโหลด แรงดันไฟฟ้า Output (No load voltage) จะสูงถึง 17.6 V บางยี่ห้อสูงถึง 18.5 V และเมื่อต่อโหลด แรงดันไฟฟ้าก็จะตกลงมาก เช่น ต่อโหลดขนาด 85% ของ Rating (425 mA) จะทำให้แรงดันไฟฟ้าตกลงเหลือประมาณ 11.36 V ทำให้กำลังไฟฟ้า หรือวัตต์ที่ได้ลดลงไปประมาณ 25% เมื่อเทียบกับการใช้ Adapter แบบ Regulated Output และบางยี่ห้อได้วัตต์ต่ำไปถึง 40% ดังนั้น การใช้ Adapter แบบ Unregulated Output จึงควรเลือกยี่ห้อที่ดี (จะทราบได้อย่างไร?) หรือเลือกขนาด Rating ให้ใหญ่ขึ้น ซึ่งก็จะแพงขึ้น

 

สรุป
Universal AC/DC Adapter แบบ Regulated Output นั้นใช้ระบบ Switching Technology มีข้อดีคือ แรงดันไฟฟ้าที่จ่ายออกค่อนข้างคงที่ แม้โหลดจะเพิ่มมากขึ้น ดังนั้นจึงทำให้ใช้อุปกรณ์ได้เต็มประสิทธิภาพ ตัว Adapter มีขนาดเล็กและเบา มีประสิทธิภาพสูงกว่าแบบ Unregulated คือมีความสูญเสียทางไฟฟ้า (Loss) น้อยกว่า แต่มีประเด็นหนึ่งที่ต้องรอการพิสูจน์ต่อไปคือความคงทนในการใช้งาน
 
 

References
1. Selecting an AC-DC Power Adapter


จากวันที่ 1 ม.ค. 2560
ปรับปรุงล่าสุด : 2 ม.ค. 2560