Digital Photography   Audio & Video   Computer Accessories   Software Applications | Miscellaneous | Home
....

LED Strip Installation & LED Dimmer 12 V
(ไฟ LED เส้น การติดตั้ง และอุปกรณ์หรี่ไฟ 12 โวลต์)
  ไฟ LED Strip เป็นที่นิยมใช้กันมากสำหรับการตกแต่งสร้างบรรยากาศทั้งภายในและภายนอก ใช้ติดตามตู้โชว์สินค้า ตู้ Jewelry ไฟหลืบเพดาน ขั้นบันได ไฟตกแต่งสวน ใช้ตาม Pub, Coffee Shop บาร์ รถยนต์ เป็นต้น
ไฟ LED Strip Ribbon SMD LED หรือ Surface Mount LED ใช้กับไฟฟ้าแรงดัน 12 โวลต์ (โดยผ่าน Adapter 220/12 V) มีแบบสีเดียว (White, Warm White, Red, Green, Blue) และแบบ RGB โดยแบ่งเป็นรหัส เช่น 3528, 2835, 5050, 5730, 5630
LED Strip 3528 : หลอดขนาดเล็ก 3.5 x 2.8 มม. ความสว่าง 5 - 7 lumen/led ใช้ไฟฟ้าประมาณ 4.8 วัตต์/เมตร
LED Strip 2835 : หลอดขนาดเล็ก 2.8 x 3.5 มม. ความสว่าง 9 - 10 lumen/led ใช้ Chip ใหม่ที่ถูกพัฒนาขึ้นต่อจากรุ่น 3528
LED Strip 5050 : หลอดขนาดใหญ่ 5.0 x 5.0 มม. ความสว่าง 12 - 16 lumen/led ใช้ไฟฟ้าประมาณ 14.4 วัตต์/เมตร เน้นแสงสว่าง
LED Strip 5630 : หลอดขนาดใหญ่ 5.6 x 3.0 มม. ความสว่าง 18 - 20 lumen/led ใช้ไฟฟ้าประมาณ 14.4 วัตต์/เมตร เน้นแสงสว่าง
LED Strip 5630 XB : หลอดขนาดใหญ่ 5.6 x 3.0 มม. ความสว่าง 26 - 28 lumen/led เน้นแสงสว่าง แสงไฟที่สะท้อนเด่นออกมา

ในบทความนี้ผู้เขียนได้ทดลองนำ LED Strip 3528 และ 2835 มาใช้
  
  1. ตัวอย่างการติดตั้งไฟ LED Strip แสงสว่าง
 


รูปที่ 1  ไฟ LED Strip ติดตั้งบริเวณคานใต้ระเบียงบ้าน

รูปที่ 1A  ไฟ LED Strip ติดตั้งบริเวณรั้วบ้าน ยาว 5.65 เมตร เปิดที่ความสว่าง 35 % ใช้ไฟฟ้า 13.4 วัตต์
(รวมความสูญเสีย หรือ Power Loss ในตัว Adapter 220/12 V)
ในการติดตั้งได้แบ่ง LED Strip ออกเป็น 3 ท่อน เพื่อช่วยลดแรงดันไฟฟ้าตก
 
รูปที่ 1B  ไฟ LED Strip ติดตั้งบริเวณ Mini Bar ยาว 1.5 เมตร สามารถหรี่แสงไฟได้
 
รูปที่ 1C  ไฟ LED Strip 2835 ความยาว 4.5 เมตร ติดตั้งบริเวณบันได เพื่อความปลอดภัย
ใช้ LED Dimmer ปรับความสว่าง 25% ใช้ไฟฟ้าเพียง 3.2 วัตต์ ก็สว่างเพียงพอ
 
รูปที่ 1D  ไฟ LED Strip 2835 ความยาว 5 เมตร ติดตั้งบริเวณโรงรถ เปิด - ปิด อัตโนมัติ Photoelectric Switch / Electronic Timer
   
 

อุปกรณ์ที่ใช้สำหรับไฟใต้คาน : ไฟ LED Strip 3528 ความยาวม้วนละ 5 เมตร นำมาตัดเหลือ 3.4 เมตร รางสำหรับติดไฟ LED และรางเดินสายไฟ หม้อแปลงไฟฟ้า 220 / 12 V DC ขนาด 3A และชุด LED Dimmer (รูปที่ 2)

ผลการใช้งาน : ไฟ LED เส้น ที่ติดตั้งเพื่อใช้ให้แสงสว่างบริเวณลานหน้าบ้านและหน้าทางเข้าห้องรับแขก ซึ่งใช้แทนหลอดไฟเดิม การเปิด - ปิดไฟเส้น LED ทำได้โดยใช้ RF Remote Control ในรัศมีประมาณ 15 เมตร สามารถปรับความสว่างได้จาก 0 - 100% เมื่อเปิดให้สว่างเต็มที่จะใช้ไฟฟ้าประมาณ 20 วัตต์ แต่ในการใช้งานปกติ ตั้งความสว่างไว้ที่ 60% ใช้ไฟฟ้าเพียง 12 วัตต์เท่านั้น

TIPS :
การใช้ LED Dimmer แบบที่มี RF Remote Control ตามรูปที่ 2 นั้น ถ้าติดตั้ง LED Dimmer สำหรับ LED Strip หลายๆชุด เวลากด Remote เพื่อปรับความสว่าง จะมีผลทำให้ LED Strip ทุกอันที่อยู่ใกล้กัน ปรับความสว่างใหม่ตามกันไปด้วย เพราะตัว Remote ทุกตัว ใช้คลื่นความถี่เดียวกัน วิธีแก้ก็คือ ถอดปลั๊ก LED Strip ทุกตัวออกก่อน และเริ่มเสียบปลั๊ก LED Strip ตัวที่ 1 ตั้งความสว่างที่ต้องการแล้วถอดปลั๊กออก ต่อจากนั้น เสียบปล๊ก LED Strip ตัวที่ 2 แล้วตั้งความสว่างที่ต้องการ แล้วถอดปลั๊กออก ทำแบบนี้ไปเรื่อยๆจนครบ ตัว LED Dimmer จะจำความสว่างล่าสุดที่ตั้งเอาไว้ จากนั้นก็เสียบปลั๊กไฟ Supply เข้าไปตามเดิม การปิด - ปิด ไฟ LED Strip ก็ควรทำโดยใช้สวิตช์ ซึ่งจะได้ความสว่างต่างๆกันตามที่ตั้งไว้
  2. LED Dimmer 12 V With RF Remote Control

รูปที่ 2  ชุด LED Dimmer แบบที่ 1

รูปที่ 2A  ชุด LED Dimmer แบบที่ 2  สามารถทำไฟกะพริบและปรับ Speed ได้
 

LED Dimmer ตามที่แสดงในรูปที่ 2 และ 2A มีขนาดเล็กและมีประโยชน์มากในการปรับความสว่างของไฟ LED โดยใช้ RF (Radio Frequency) Remote Control ซึ่งมีปุ่มให้เลือกความสว่างต่างๆกัน หรือจะปรับละเอียดทีละ 5 % ก็ได้ คือปรับความสว่างได้จาก 5 ถึง 100 % เพื่อความเหมาะสมในการใช้งานและเป็นการประหยัดพลังงานเพิ่มขึ้นด้วย
  3. LED Dimmer 12 V 2A แบบที่มีปุ่มหรี่ไฟ (Updated 4/7/2018)
 

LED Dimmer 12 V แบบที่ใช้ปุ่มบิดเพื่อเปิด ปิด และหรี่ไฟนั้น มีประโยชน์มากในกรณีที่ไม่ต้องการให้มีคลื่น RF ไปรบกวน Dimmer ตัวอื่นๆที่อยู่ใกล้เคียงกัน รูปที่ 2B แสดงการทดสอบ LED Dimmer 12 V ซึ่งใช้ได้กับหลอดไฟ เช่น LED Bulb, LED Downlight, LED Strip เป็นต้น

 
รูปที่ 2B  LED Dimmer 12 V 2A แบบที่มีปุ่มสำหรับหรี่ไฟและมีสวิตช์เปิด ปิดได้
  4. LED Dimmer 12 V 8A แบบที่มีปุ่มหรี่ไฟ (Updated 30/4/2019)
 
รูปที่ 3A  LED Dimmer 12 V 8A (Max) แบบที่มีปุ่มสำหรับหรี่ไฟ (ไม่มีสวิตช์)

รูปที่ 3B  LED Dimmer 12 V 8A ใช้ร่วมกับ Adapter 220 / 12 V ขนาด 2A

รูปที่ 3C  LED Dimmer 12 V 8A ติดผนัง แบบเดิมและแบบที่ติดสเกล (10 - 10%)

รูปที่ 3D  การทดสอบ LED Dimmer 12 V 8A โดยต่อกับไฟ LED Strip หรี่ไฟต่ำสุด 0.068 A (0.83 W)

รูปที่ 3E  การทดสอบ LED Dimmer 12 V 8A โดยต่อกับไฟ LED Strip จ่ายไฟออก 3A

รูปที่ 3F  LED Dimmer 12 V 8A
 

รูปที่ 3A แสดง LED Dimmer 12 V 8A แบบที่น่าสนใจใช้กับ LED Strip และหลอดไฟ LED Dimmable ได้ดี สามารถปรับความสว่างได้อย่าง Smooth และมีราคาถูก (อันละ 80 บาท ณ 30/4/2562) การทดสอบแสดงในรูปที่ 3D และ 3E
 
  5. การตัดต่อไฟ LED เส้น
 
รูปที่ 4  ไฟเส้น LED 1 ม้วน ยาว 5 เมตร
 
รูปที่ 5  ไฟ LED เส้น 3528
 

การตัดไฟ LED เส้น ทำได้โดยใช้กรรไกรตัด ณ จุดที่มีเครื่องหมายระบุไว้ และถ้าจะนำชิ้นส่วนที่ตัดออกมาไปใช้งานจะต้องใช้ Cutter ตัดส่วนที่เป็นฉนวนกันน้ำแล้วลอกออกมา (ถ้าใช้แบบกันน้ำ) เพื่อให้ใช้ Electrical Contacts ได้ สำหรับการต่อไฟ LED เส้น ควรใช้ LED Strip Connector (รูปที่ 6) หรือใช้การบัดกรีต่อสายไฟเข้าที่ด้านขั้วบวกและขั้วลบ โดยใช้หัวแร้งขนาดเล็กที่มีปลายแหลม จะทำได้ไม่ยากและถ้าเป็น LED Strip แบบกันน้ำ การบัดกรีที่ด้านหลังจะทำได้ง่ายกว่า จากนั้นใช้เทปพันสายไฟที่ขั้วก็จะใช้งานได้ดีและมีความคงทน

  
 
รูปที่ 6  ไฟ LED เส้น 3528 และการใช้ LED Strip Connector

รูปที่ 6A  การบัดกรีต่อขั้วไฟ LED เส้น
  6. กำลังไฟฟ้าของ LED Strip 5050 และการต่อไฟเข้า
 

LED Strip ที่นิยมใช้กันมากโดยทั่วไปจะมีขนาดความยาวม้วนละ 5 เมตร ถ้าเป็นเบอร์ 5050/5630 จะใช้ไฟประมาณ 14.4 วัตต์ต่อเมตร ถ้าเราต่อไฟ 12 V เข้าด้านเดียว จะไม่ใช้ไฟ 14.4 x 5 หรือ 72 วัตต์ เพราะมีแรงดันไฟฟ้าตกเมื่อสาย LED ยาวขึ้น ดังนั้นจึงอาจจะต่อสายไฟเข้าทั้งด้านหัวและด้านท้ายของ LED Strip เพื่อทำให้แรงดันไฟฟ้าดีขึ้นและทำให้ได้แสงสว่างมากขึ้น (ทางผู้เขียนจะทำการทดสอบต่อไป)
 
รูปที่ 7  การใช้ไฟฟ้าของ LED Strip 5050

รูปที่ 8  การตรวจเช็คความถูกต้องของการวัดค่ากระแสไฟฟ้า ก่อนการทดลองต่างๆ
 

การทดลอง :  นำไฟ LED เส้นเบอร์ 5050 ที่เหลือเศษยาว 1.43 และ 3.55 เมตร มาต่อไฟ 12 V เข้าทางด้านหัวและต่อทั้งด้านหัวและด้านท้ายด้วย และวัดการใช้ไฟฟ้า (ถ้ากระแสไม่เกิน 3A ใช้ Ammeter-Voltmeter Set แต่ถ้ากระแสเกินกว่า 3A ใช้ UNI-T U330 วัดกระแสไฟ) ซึ่งได้ผลดังนี้

LED Strip 5050 Warm White ความยาว 1.00 เมตร
1.  Feed ไฟ 12 V ด้านเดียว ใช้ไฟฟ้า 13.60 W ซึ่งใกล้กับที่ระบุไว้ใน Spec. คือ 14.4 W หรือได้ 94.44 % ในกรณีสายสั้นๆนี้ ไม่จำเป็นต้อง Feed ไฟเข้า 2 ด้าน
LED Strip 5050 Warm White ความยาว 1.43 เมตร
1.  Feed ไฟ 12 V ด้านเดียว ใช้ไฟฟ้า 18.027 W หรือ 12.61 วัตต์ต่อเมตร
2.  Feed ไฟ 12 V เข้าหัว-ท้าย ใช้ไฟฟ้า 18.501 W หรือ 12.94 วัตต์ต่อเมตร เพิ่มขึ้น 2.63%
จะเห็นได้ว่า ถ้า LED Strip มีความยาวไม่มาก เช่น 1-2 เมตร การต่อไฟเข้าเพียงด้านเดียวก็เพียงพอแล้ว
LED Strip 5050 Warm White ความยาว 3.55 เมตร
1.  Feed ไฟ 12 V ด้านเดียว ใช้ไฟฟ้า 30.070 W หรือ 8.47 วัตต์ต่อเมตร
2.  Feed ไฟ 12 V เข้าหัว-ท้าย ใช้ไฟฟ้า 35.643 W หรือ 10.04 วัตต์ต่อเมตร เพิ่มขึ้น 18.53%
ในกรณีนี้ LED Strip มีความยาว 3.55 เมตร Voltage Drop เริ่มส่งผลทำให้ไฟไม่สว่างเต็มที่ ดังจะเห็นว่าถ้าต่อไฟเข้า 2 ด้าน จะเพิ่มกำลังไฟฟ้าได้อีก 18-20% ทำให้ไฟสว่างมากขึ้น


รูปที่ 9  กราฟแสดงกำลังไฟฟ้าของ LED Strip เทียบกับความยาว
เมื่อต่อไฟ 12 V เข้าด้านเดียวทียบกับการต่อไฟเข้า 2 ด้าน

LED Strip 5630 XB ความยาว 5.00 เมตร
1.  Feed ไฟ 12 V ด้านเดียว ใช้ไฟฟ้า 30.75 W หรือ 6.15 วัตต์ต่อเมตร (เป็นลักษณะที่คนทั่วไปทำกัน)
2.  Feed ไฟ 12 V เข้าหัว-ท้าย ใช้ไฟฟ้า 41.12 W หรือ 8.22 วัตต์ต่อเมตร กำลังไฟฟ้าเพิ่มขึ้นถึง 33.72%

LED Strip 5630 XB ยาว 2.50 เมตร จำนวน 2 Sections = 5.00 เมตร
1.  Feed ไฟ 12 V ด้านเดียว ใช้ไฟฟ้า 25.13 W หรือ 10.05 วัตต์ต่อเมตร ดังนั้น 2 Sections = 50.26 วัตต์ กำลังไฟฟ้าเพิ่มขึ้นถึง 63.45%
2.  Feed ไฟ 12 V เข้าหัว-ท้าย ใช้ไฟฟ้า 29.67 W หรือ 11.87 วัตต์ต่อเมตร ดังนั้น 2 Sections = 59.34 วัตต์ กำลังไฟฟ้าเพิ่มขึ้นถึง 92.98 %


รูปที่ 10  กำลังไฟฟ้าของ LED Strip เทียบกับการต่อไฟ Power Supply

สรุป :
1.  ถ้าต้องการเดินไฟ LED Strip ยาว 5 เมตร และต้องการกำลังไฟฟ้าหรือแสงสว่างเต็มที่ ควรต่อไฟ 12 V เข้าทั้ง 2 ด้าน
2.  การเดินไฟ LED Strip ยาวๆ ควรแบ่งออกเป็น Sections โดยแต่ละ Section อาจจะมีความยาว 2.5 เมตรก็ได้และใช้สายที่มีมาซึ่งได้ต่อกับขั้วไฟ LED ทั้งด้านต้นทาง ทำเป็นหนึ่ง Section และอีกหนึ่ง Section ก็ใช้สายของด้านปลายทาง (ไม่ต้องต่อสายกับขั้วไฟ LED ใหม่)
3.  การคำนวนขนาดของ Power Supply / Adapter นั้น แนะนำให้หาขนาดจาก
    กระแสไฟ = จำนวนวัตต์ของไฟ LED Strip / 11.50 .... (Ampere)
    ขนาด Power Adapter ควรใช้กระแสสูงสุดไม่เกิน 80 % ของ Rating เช่น Adapter 5 A ควรใช้ไม่เกิน 5 x 0.8 = 4 A

 
  7. LED Strip 220 Volts  
 

ไฟ LED Strip แบบ 220 โวลต์นั้น มีขายทำมาสำเร็จรูป มีความยาวตั้งแต่ชิ้นละ 1 เมตร ขึ้นไป โดยมีอุปกรณ์แปลงไฟขนาดเล็กติดมาด้วย ทำให้สะดวกในการใช้งาน  รูปที่ 11 แสดงการทดสอบวัดค่าต่างๆทางไฟฟ้า พบว่าใช้ไฟฟ้า 6.148 วัตต์ (ความสว่างเท่ากับหลอดตะเกียบ 12 วัตต์)

  
 
รูปที่ 11  LED Strip 220 V.
  
 
รูปที่ 12  การใช้ LED Strips แบบต่างๆ ตกแต่งมุมสวนเล็กๆ ทำให้ดูทันสมัยและประหยัดไฟด้วย
  
 

References :
1. LED Strip Light Internal Schematic and Voltage Information

  
     


จากวันที่ 6 ต.ค. 2559
ปรับปรุงล่าสุด : 16 พ.ค. 2562