|
ความจุของแบตเตอรี่
(Battery Capacity)
การหาความจุของแบตเตอรี่
โดยเครื่อง
Charger - Analyzer Maha Powerex
MH - C9000 ทำได้ดังนี้
1. ใส่แบตเตอรี่ลงในช่อง
(Slot) ต่างๆ เสียบปลั๊กไฟฟ้าเข้าเครื่อง
เลือก Discharge
กำหนดค่ากระแสไฟฟ้าที่จะใช้ในการคายประจุ เป็น
mA เช่น 800 mA แล้วกด
Enter
เพื่อให้เครื่องเริ่มทำการ Discharge
แบตเตอรี่ ซึ่งอาจจะใช้เวลานาน 2 - 3 ชั่วโมง หลังจากคายประจุหมดแล้ว จะปรากฎคำว่า Done
ขึ้น ในตอนต่อไปก็คือพักแบตเตอรีให้เย็นลง อาจจะพักนาน 1 ชั่วโมง จากนั้น
ก็เริ่มทำการชาร์จแบตเตอรี่ใหม่ โดยกำหนดค่ากระแสไฟฟ้าที่จะใช้ชาร์จ เช่น 800 หรือ
1000 mA ในระหว่างการชาร์จ เครื่องจะแสดงข้อมูลต่างๆ ได้แก่ mAh, กระแส
แรงดันไฟฟ้า และ เวลา ขึ้นมา เมื่อชาร์จไฟเต็มแล้ว จะปรากฎคำว่า Done ขึ้นมา
เราจะทราบค่าความจุของแบตเตอรี่ (mAh)
ของแบตเตอรี่แต่ละก้อนได้
2. โดยปกติถ้ามีเวลามากพอ สามารถใช้
Function ของเครื่อง คือ Refresh and
Analyze ทำงานตามข้อ 1. ได้โดยอัตโนมัติ
โดยเครื่องจะทำการชาร์จแบตเตอรี่ให้ก่อน จากนั้น พัก 1 ชั่วโมง แล้ว
Discharge แล้วพักอีก 1
ชั่วโมง แล้วจึงเริ่มทำการชาร์จแบตเตอรี่จนเต็ม เราก็จะทราบความจุ (mAh)
ของแบตเตอรี่
A battery's
capacity is the amount of electric charge it can
store. The
available capacity of a battery depends
upon the
rate at which it is discharged. If a battery is
discharged
at a
relatively high rate, the available capacity will be
lower
than expected.
การทดลองชาร์จแบตเตอรี่โดยใช้
Powerex MH - C9000
1)
ทำการทดลองโดยใช้แบตเตอรี่ Sony CyberEnergy
ขนาด AA ความจุ
2700 mAh มีสภาพค่อนข้างใหม่ จำนวน
3 ก้อน นำมา Discharge
ก่อนที่กระสไฟฟ้า 700 mA จนเสร็จ จากนั้น
พักแบตเตอรี่ แล้วนำมา Charge ที่กระแส
700 mA จนเสร็จ พบว่า
ได้ความจุของแบตเตอรี่ 2674, 2784 และ
2728 mAh การที่ความจุของแบตเตอรี่มากกว่าที่ระบุ
(2700 mAh) ก็เป็นเพราะตัวเลขที่แสดงอาจจะรวมความสูญเสียในระบบการทำงาน (Loss)
เอาไว้ด้วย
2) การทดลองนำแบตเตอรี่เก่า
ที่ใช้งานมานานกว่า 1 ปี คือ Sony
AA ขนาดความจุ 2700 mAh
มาทำตามวิธีดังกล่าวในข้อ 1) พบว่า
ได้ความจุ 2223 mAh ทั้งนี้ขึ้นกับการใช้งานที่ผ่านมาด้วย
แต่ผลที่ได้ ทำให้ทราบว่า แบตเตอรี่ก้อนไหนยังมีความจุเหลือเท่าไร
3)
การทดลองโดยใช้
Function :
Refresh and Analyze ใช้แบตเตอรี่
Sony CycleEnergy ขนาด AA
ความจุ 2700 mAh จำนวน
4 ก้อน ตั้งโปรแกรมกระแสไว้ที่ 700 mA
เครื่องจะเริ่มทำงานโดยการชาร์จแบตเตอรี่ให้เต็มก่อน แล้วพัก (2
ชั่วโมง)
จากนั้นจะ Discharge
แล้วพัก (2
ชั่วโมง)
จากนั้น
จึงทำการชาร์จ ซึ่งการทำงานทั้งหมดจะใช้เวลานาน
จึงควรให้เครื่องทำงานในช่วงค่ำจนถึงเช้าวันรุ่งขึ้น ผลปรากฎว่า ได้ความจุของแบตเตอรี่ คือ 2470, 2490,
2549
และ 2518 mAh (แบตเตอรี่เหล่านี้ได้ใช้งานมาประมาณ
1 ปีแล้ว)
ผลการทดสอบ ค่าความจุของแบตเตอรี่ที่ใช้แล้วประมาณ
1 - 2 ปี และแบตเตอรี่ใหม่แสดงได้ตามตารางใน
Link นี |
|
..................................................................
|
|
Quick Battery Charger
มีแท่นชาร์จแบตเตอรี่ ที่เรียกว่า
Quick Charger ออกมาขายหลายยี่ห้อ
สำหรับตัวอย่างที่แสดงไว้ในรูปที่ 1 เป็น eneloop
ของ Sanyo ซึ่งชารจ์แบตเตอรี่ได้ทั้งขนาด AA
และ AAA
โดยมีข้อดีคือจะชาร์จแบบธรรมดา หรือแบบเร็ว ก็ได้ แท่นชาร์จนี้ ขายพร้อมกับแบตเตอรี่
eneloop ขนาด AA
จำนวน
4 ก้อน
สำหรับแบตเตอรี่
eneloop นั้น ทางผู้ผลิตแจ้งว่ามีคุณสมบัติ คือ มีอัตราการ
Discharge
ด้วยตัวเองต่ำมาก นั่นคือ ถ้าชาร์จไฟจนเต็มแล้วทิ้งไว้ จะอยู่ได้นาน
โดยยังมีไฟอยู่เกือบเต็ม สำหรับแบตเตอรี่ที่ให้มาด้วยนั้น ก็ได้ชาร์จมาแล้ว
โดยปกติจะชาร์จมาที่ความจุประมาณ
75%
|
|
ระยะเวลาการชาร์จ
เวลาที่ใช้ในการชาร์จแบตเตอรี่ จนเต็ม
(Sanyo's eneloop
รุ่น NC-MQR06W)
โดยประมาณ
เป็น นาที แสดงได้ดังนี้
ชนิดแบตเตอรี่ Ni-MH |
1 - 4
ก้อน
ความเร็วปกติ |
2
ก้อน
ความเร็ว 2 เท่า |
1
ก้อน
ความเร็ว 3 เท่า |
ขนาด AA |
1000 mAh |
110
นาที |
55 นาที |
40 นาที |
|
2000 mAh |
220 นาที |
110
นาที |
75 นาที |
|
2500 mAh |
270 นาที |
135
นาที |
90 นาที |
|
2700 mAh |
300 นาที |
150
นาที |
100
นาที |
ขนาด AAA |
600 mAh |
145
นาที |
75 นาที |
55 นาที |
|
800 mAh |
200 นาที |
100
นาที |
65 นาที |
|
1000 mAh |
240 นาที |
120
นาที |
80 นาที |
การทดลองชาร์จโดย
Sanyo NC-MQR06W
1.
ได้ทดลองชาร์จแบตเตอรี่ ยี่ห้อ
eneloop ของ
Sanyo
ขนาด
AA จำนวน
1 ก้อน โดยชาร์จแบบธรรมดา จนเต็ม ใช้เวลา 208 นาที
2. เมื่อนำแบตเตอรี่แบบเดียวกันกับข้อ
1 มาชาร์จแบบ
Quick Charge ใช้เวลา
70 นาที
นั่นคือชาร์จได้เร็วขึ้นประมาณ
3 เท่า
|
|
เครื่องชาร์จแบตเตอรี่แบบที่มี
Analyzer
เครื่องชาร์จแบตเตอรี่ ขนาด AA และ
AAA แบบมี Analyzer
ยี่ห้อ Saitek ตามที่แสดงไว้ใน
รูปที่
6 นี้ เป็นของเก่า ซื้อมาจากสิงคโปร์
เพราะคนขายบอกว่าสามารถชาร์จแบตเตอรี่แบบ Alkaline
ได้ และที่ตัวเครื่องก็มีสวิทช์ให้เลือกว่าจะชาร์จแบตเตอรี่
Alkaline หรือ Ni-Cd
ผู้เขียนได้ใช้งานมานานและในปัจจุบัน ลองนำมาใช้ชาร์จแบตเตอรี่แบบ Ni - MH
สำหรับก้อนที่มีปัญหาชาร์จด้วยเครื่องอื่นไม่ได้
ก็ปรากฎว่า ชาร์จด้วยเครื่อง Saitek ได้
โดยเป็นการชาร์จแบบช้าๆ ใช้เวลาประมาณ 9 ชั่วโมงก็ชาร์จเสร็จ แต่เรื่องความจุ mAh ที่ได้นั้น
ขึ้นอยู่กับสภาพของแบตเตอรี่ ซึ่งเครื่องนี้ยังบอกไม่ได้ |
|
รูปที่ 6
แท่นชาร์จแบตเตอรี่ Alkaline / Ni-Cd
ของ Saitek |
|
เครื่องชาร์จแบตเตอรี่
Charger - Analyzer
Maha Powerex
MH - C9000
เครื่องชาร์จแบตเตอรี่ที่น่าสนใจและทันสมัยมากอันหนึ่ง คือ
Maha Powerex MH - C9000 เป็นเครื่องที่มี Micro Processor
สามารถโปรแกรมให้ทำงานได้หลายอย่าง นอกจากจะชาร์จแบตเตอรี่ โดยสามารถตั้งค่า Charging Current
ได้ตามที่ต้องการ Step ละ
0.1 A นั่นคือ เราตั้งให้ชาร์จไฟแบบธรรมดา หรือชาร์จแบบเร็วก็ได้ นอกจากนั้น
มีความสามารถในการคำนวนค่าความจุของแบตเตอรี่ (mAh) กระแสไฟฟ้าที่ใช้ในการชาร์จ เวลาที่ชาร์จ และแรงดันไฟฟ้า
(โวลท์)
ซึ่งประโยชน์ที่เห็นชัดเจนคือ
เราจะทราบว่าแบตเตอรี่ที่นำมาชาร์จไฟจนเสร็จแล้วมีความจุเท่าไร เช่นแบตเตอรี่ใหม่ๆ อาจจะมีความจุถึง
2700 mAh แต่พอใช้ไปนานๆหรือเก็บไว้นานๆ ความจุก็จะลดลง หากพบว่าแบตเตอรี่ก้อนใดเริ่มเสื่อม
หรือเสื่อมมากขึ้น
คือเหลือความจุไฟฟ้าน้อยมาก จะได้ช่วยปรับสภาพแบตเตอรี่ และถ้าหากปรับสภาพต่อไปไม่ได้ ก็จะต้องคัดออกจากการใช้งาน
แทนที่จะเก็บไว้และไม่เคยได้ใช้เลย
ในทางปฎิบัติ ถ้าเราทราบว่าชาร์จแบตเตอรี่จนเสร็จแล้ว แบตเตอรี่แต่ละก้อน
มีความจุ mAh เหลือก้อนละเท่าไร เวลาเวลานำไปใช้งาน จะได้จัดเป็นกรุ๊ปๆหรือจัดคู่ได้
อันนี้มีประโยชน์มาก เช่น ถ้าใช้แบตเตอรี่ 2 ก้อน ในกล้องดิจิตอล
ก้อนหนึ่งมีความจุ 1825 mAh และอีกก้อนมีความจุ
658 mAhถ้านำมาใช้ร่วมกัน ความยาวนานของการใช้
จะถูกกำหนดที่แบตเตอรี่อันที่มีความจุต่ำในปัจจุบัน
เครื่องชาร์จแบตเตอรี่ Maha Powerex MH - C9000
มีขายตามเว็บไซต์ต่างๆ ในราคาประมาณ 2,200 ถึง 2,500
บาท ซึ่งแพงกว่าเครื่องชาร์จแบบ Quick Charger
ถึง 2 เท่า
แต่ขีดความสามารถต่างกัน และถ้าหากครื่อง สามารถช่วยปรับปรุงสภาพแบตเตอรี่เก่าๆ หรือเก่าเก็บ ให้กลับมาใช้งานได้มากขึ้น ก็จะทำให้ประหยัดค่าใช้จ่ายในการซื้อแบตเตอรี่ลงไปได้ส่วนหนึ่ง
|
|
รูปที่ 7
แท่นชาร์จแบตเตอรี่ Maha Powerex MH -
C9000 |
|
รูปที่
8 เปรียบเทียบขนาด Sanyo
Quick Charger กับ
Maha Powerex MH -
C9000 Charger - Analyzer |
|
Specifications Powerex MH-C9000
Charging Current : Programmable from 0.2A to 2.0A in increments of 0.1A
Topoff Charging Current : 100mA
Maintenance Charging Current : 10mA
Discharge Termination : Voltage 1.00V
Discharge Current : Programmable from 0.1A to 1.0A in increments of 0.1A
Capacity Storage Memory : 12 (Cycle mode only)
Supported Capacity : 100 to 20,000 mAh
Charger Input Power : 12V 2.0A
Adapter Input : 100-240V 50/60Hz
คุณสมบัติ MaHa Powerex MH-C9000 Charger - Analyzer 4 AA /AAA
หลักๆคือ
1. การชาร์จ แบบโปรแกรม
2. รีเฟรซ และ วิเคราะห์ ความจุของแบตเตอรี่
3. การปรับสภาพแบตเตอรี่ และ วัดค่าความจุ ด้วยมาตฐาน IEC ในการ
กระตุ้นเซลล์ที่ซื้อมาใหม่
หรือ
ทิ้งไว้เป็นเวลานาน
4. การทดสอบ การจ่ายกระแสของแบตเตอรี่ (Discharge)
โดยการโปรแกรม ที่กระแสต่างๆกัน
5. การทดสอบการชาร์จแบตเตอรี่ - คายประจุแบตเตอรี่
โดยให้ทำงานซ้ำเป็นวงรอบ พร้อมกับ
บันทึกค่าความจุลงหน่วยความจำในเครื่องในการตรวจสอบย้อนหลังความจุ
ของแต่ละรอบ เพื่อ
ช่วยปรับสภาพแบตเตอรี่ในการที่แบตเตอรี่ไม่ได้ถูกใช้เป็นเวลานานหรือเป็นการกระตุ้นเซลล์นั่นเอง
และประโยชน์อื่นๆ :
- ช่วยในการจัดกรุ๊ป แบตเตอรี่ ที่มีความจุ แตกต่างกัน เนื่องจากเครื่อง
สามารถระบุ ความจุของ
ถ่านแต่ละก้อนได้อย่างอิสระ ช่วยในการแยกเซลล์ที่เสื่อม ออกจากกลุ่ม
- สามารถแยกแบตเตอรี่ที่ มีการเสื่อมสภาพ โดยเมื่อทำการใส่แบตเตอรี่
เครื่องจะทำการเช็คอิมพีแดนซ์ ของตัวแบตเตอรี่แต่ละก้อน หากก้อนได้เสื่อมสภาพ
เครื่องจะขึ้นที่หน้าจอ HIGH
และไม่ทำการชาร์จให้ ทำให้สามารถ แยกแบตเตอรี่ที่หมดสภาพ ได้อย่างรวดเร็ว |
|
Link ไปยัง
วิดีโอแสดงการใช้งาน Powerex MH - C9000
|
|
Reference
1. เว็บไซต์
www.mahaenergy.com Maha
Powerex MH - C9000
2 . เว็บไซต์ของ Sanyo
Sanyo eneloop - Quick Charger
|