Digital Photography  Audio & Video  Computer Accessories  Software Applications  Miscellaneous | Home                    
....

เครื่องชาร์จแบตเตอรี่แบบเร็วและแบบที่มี Analyzer
(Quick Charger & Charger - Analyzer)

 
การชาร์จแบตเตอรี่ขนาด AA หรือ AAA ซึ่งมีใช้กันมากในอุปกรณ์ต่างๆ เช่น กล้องดิจิตอล รีโมทคอนโทรล นาฬิกา วิทยุ ของเล่น ไฟฉาย ฯลฯ นั้น สามารถใช้ Battery Charger แบบธรรมดาหรือแบบ Quick Charger ก็ได้  แบตเตอรี่ที่ใช้ ส่วนมากจะเป็นแบบ Nickel Cadmium (Ni-Cd) และแบบ Nickel Metal Hydride (Ni-MH) ซึ่งแบบหลังนี้ มีความจุมากขึ้น เช่น ขนาด 2,700 mAh และก็เหมาะสำหรับใช้กับอุปกรณ์ ที่เป็น High Drain Devices เช่น กล้องถ่ายรูปดิจิตอล  ของเด็กเล่น ไฟแฟลชสำหรับถ่ายภาพ เป็นต้น  โดยปกติ ถ้ามีเวลาเราจะชาร์จแบตเตอรี่แบบชาร์จธรรมดา ซึ่งจะใช้เวลานาน 4 - 5 ชั่วโมง  แต่ถ้ามีความจำเป็นในการใช้งาน เช่น การไปถ่ายภาพนอกสถานที่ การเดินทางท่องเที่ยว  การชาร์จแบบเร็ว ก็จะช่วยได้มาก  


 
วิดีโอแสดง Sanyo Quick Charger, Saitek Eco Charger และ
Maha Powerex MH - C9000 Charger - Analyzer
ดูวิดีโอที่ Post ขึ้น YouTube





รูปที่ 1  แท่นชาร์จแบตเตอรี่ แบบ Quick Charger
Sanyo's eneloop
 NC-MQR06W

รูปที่ 2  การชาร์จแบตเตอรี่ ขนาด AA 4 ้อน

รูปที่ 3  การชาร์จแบตเตอรี่ AA 3 ้อน และ AAA 1 ้อน

รูปที่ 4  เครื่องชาร์จแบตเอตรี่แบบ Rapid Charger ของ Vanson
สามารถชาร์จแบตเตอรี่แบบ
AA, AAA และ 9V ได้
เครื่องชาร์จแบตเตอรี่แบบเร็ว

รูปที่ 5  แท่นชาร์จแบตเตอรี่ของ Sony รุ่น BCG - 34HRMF
มีจอ LCD แสดงสถานะการชาร์จ มี Function Refresh (Drain)
และ
Charge ต่อให้โดยอัตโนมัติ

Charging output: DC 1.2 V, 1050 mA (AA) × 2 / 525 mA (AA) × 4
640 mA (AAA) × 2 / 320 mA (AAA) × 4

 .....................................................................................................................................


ความจุของแบตเตอรี่ (Battery Capacity)

การหาความจุของแบตเตอรี่ โดยเครื่อง
Charger - Analyzer Maha Powerex
MH - C9000
 
ทำได้ดังนี้

1.  ใส่แบตเตอรี่ลงในช่อง (Slot) ต่างๆ เสียบปลั๊กไฟฟ้าเข้าเครื่อง  เลือก Discharge กำหนดค่ากระแสไฟฟ้าที่จะใช้ในการคายประจุ เป็น mA เช่น 800 mA แล้วกด Enter เพื่อให้เครื่องเริ่มทำการ Discharge แบตเตอรี่ ซึ่งอาจจะใช้เวลานาน 2 - 3 ชั่วโมง หลังจากคายประจุหมดแล้ว จะปรากฎคำว่า Done ขึ้น  นตอนต่อไปก็คือพักแบตเตอรีให้เย็นลง อาจจะพักนาน 1 ชั่วโมง จากนั้น ก็เริ่มทำการชาร์จแบตเตอรี่ใหม่ โดยกำหนดค่ากระแสไฟฟ้าที่จะใช้ชาร์จ เช่น 800 หรือ 1000 mA  ในระหว่างการชาร์จ เครื่องจะแสดงข้อมูลต่างๆ ได้แก่ mAh, กระแส  แรงดันไฟฟ้า และ เวลา  ขึ้นมา  เมื่อชาร์จไฟเต็มแล้ว จะปรากฎคำว่า Done ขึ้นมา  เราจะทราบค่าความจุของแบตเตอรี่ (mAh) ของแบตเตอรี่แต่ละก้อนได้  

2. 
โดยปกติถ้ามีเวลามากพอ สามารถใช้ Function ของเครื่อง คือ Refresh and Analyze ทำงานตามข้อ 1. ได้โดยอัตโนมัติ  โดยเครื่องจะทำการชาร์จแบตเตอรี่ให้ก่อน จากนั้น พัก 1 ชั่วโมง แล้ว Discharge แล้วพักอีก 1 ชั่วโมง แล้วจึงเริ่มทำการชาร์จแบตเตอรี่จนเต็ม  เราก็จะทราบความจุ (mAh) ของแบตเตอรี่
 

A battery's capacity is the amount of electric charge it can
store. The available capacity of a battery depends upon the
rate at which it is discharged. If a battery is discharged at a
relatively high rate, the available capacity will be lower than expected.

การทดลองชาร์จแบตเตอรี่โดยใช้ Powerex MH - C9000
1)  ทำการทดลองโดยใช้แบตเตอรี่ Sony CyberEnergy ขนาด AA ความจุ 2700 mAh มีสภาพค่อนข้างใหม่ จำนวน 3 ก้อน นำมา Discharge ก่อนที่กระสไฟฟ้า 700 mA จนเสร็จ จากนั้น พักแบตเตอรี่ แล้วนำมา Charge ที่กระแส 700 mA  จนเสร็จ พบว่า ได้ความจุของแบตเตอรี่ 2674, 2784 และ 2728 mAh การที่ความจุของแบตเตอรี่มากกว่าที่ระบุ (2700 mAh) ก็เป็นเพราะตัวเลขที่แสดงอาจจะรวมความสูญเสียในระบบการทำงาน (Loss) เอาไว้ด้วย

2)  การทดลองนำแบตเตอรี่เก่า ที่ใช้งานมานานกว่า 1 ปี คือ  Sony AA ขนาดความจุ 2700 mAh มาทำตามวิธีดังกล่าวในข้อ 1) พบว่า ได้ความจุ 2223 mAh ทั้งนี้ขึ้นกับการใช้งานที่ผ่านมาด้วย แต่ผลที่ได้ ทำให้ทราบว่า แบตเตอรี่ก้อนไหนยังมีความจุเหลือเท่าไร

3)  การทดลองโดยใช้ Function : Refresh and Analyze ใช้แบตเตอรี่ Sony CycleEnergy ขนาด AA ความจุ 2700 mAh จำนวน 4 ก้อน ตั้งโปรแกรมกระแสไว้ที่ 700 mA เครื่องจะเริ่มทำงานโดยการชาร์จแบตเตอรี่ให้เต็มก่อน แล้วพัก (2 ชั่วโมง) จากนั้นจะ Discharge แล้วพัก (2 ชั่วโมง) จากนั้น จึงทำการชาร์จ  ซึ่งการทำงานทั้งหมดจะใช้เวลานาน จึงควรให้เครื่องทำงานในช่วงค่ำจนถึงเช้าวันรุ่งขึ้น  ผลปรากฎว่า ได้ความจุของแบตเตอรี่ คือ 2470,  2490,  2549  และ 2518 mAh (แบตเตอรี่เหล่านี้ได้ใช้งานมาประมาณ 1 ปีแล้ว)

ผลการทดสอบ ค่าความจุของแบตเตอรี่ที่ใช้แล้วประมาณ
1 - 2 ปี และแบตเตอรี่ใหม่แสดงได้ตามตารางใน Link นี
 

..................................................................

 

  Quick Battery Charger
มีแท่นชาร์จแบตเตอรี่ ที่เรียกว่า Quick Charger ออกมาขายหลายยี่ห้อ สำหรับตัวอย่างที่แสดงไว้ในรูปที่ 1 เป็น eneloop ของ Sanyo ซึ่งชารจ์แบตเตอรี่ได้ทั้งขนาด AA และ AAA โดยมีข้อดีคือจะชาร์จแบบธรรมดา หรือแบบเร็ว ก็ได้  แท่นชาร์จนี้ ขายพร้อมกับแบตเตอรี่ eneloop ขนาด AA จำนวน 4 ก้อน สำหรับแบตเตอรี่ eneloop นั้น ทางผู้ผลิตแจ้งว่ามีคุณสมบัติ คือ มีอัตราการ Discharge ด้วยตัวเองต่ำมาก นั่นคือ ถ้าชาร์จไฟจนเต็มแล้วทิ้งไว้ จะอยู่ได้นาน โดยยังมีไฟอยู่เกือบเต็ม  สำหรับแบตเตอรี่ที่ให้มาด้วยนั้น ก็ได้ชาร์จมาแล้ว โดยปกติจะชาร์จมาที่ความจุประมาณ 75%  

ระยะเวลาการชาร์จ

เวลาที่ใช้ในการชาร์จแบตเตอรี่ จนเต็ม
(Sanyo's eneloop รุ่น NC-MQR06W) 
โดยประมาณ เป็น นาที แสดงได้ดังนี้

ชนิดแบตเตอรี่ Ni-MH 1 - 4 ก้อน
ความเร็วปกติ
2 ก้อน
ความเร็ว
2 เท่า
1 ก้อน
ความเร็ว
3 เท่า
ขนาด AA 1000 mAh 110 นาที 55 นาที 40 นาที
  2000 mAh 220 นาที 110 นาที 75 นาที
  2500 mAh 270 นาที 135 นาที 90 นาที
  2700 mAh 300 นาที 150 นาที 100 นาที
ขนาด AAA 600 mAh 145 นาที 75 นาที 55 นาที
  800 mAh 200 นาที 100 นาที 65 นาที
  1000 mAh 240 นาที 120 นาที 80 นาที

การทดลองชาร์จโดย Sanyo NC-MQR06W

1.  ได้ทดลองชาร์จแบตเตอรี่ ยี่ห้อ eneloop อง Sanyo  ขนาด AA จำนวน 1 ้อน โดยชาร์จแบบธรรมดา จนเต็ม ใช้เวลา 208 าที
2.  มื่อนำแบตเตอรี่แบบเดียวกันกับข้อ 1 าชาร์จแบบ Quick Charge ช้เวลา 70 าที  ั่นคือชาร์จได้เร็วขึ้นประมาณ 3 ท่า      
 

เครื่องชาร์จแบตเตอรี่แบบที่มี Analyzer

เครื่องชาร์จแบตเตอรี่ ขนาด AA และ AAA แบบมี Analyzer ยี่ห้อ Saitek ตามที่แสดงไว้ใน
รูปที่  6
นี้ เป็นของเก่า ซื้อมาจากสิงคโปร์ เพราะคนขายบอกว่าสามารถชาร์จแบตเตอรี่แบบ Alkaline ได้ และที่ตัวเครื่องก็มีสวิทช์ให้เลือกว่าจะชาร์จแบตเตอรี่ Alkaline หรือ Ni-Cd  ผู้เขียนได้ใช้งานมานานและในปัจจุบัน ลองนำมาใช้ชาร์จแบตเตอรี่แบบ Ni - MH สำหรับก้อนที่มีปัญหาชาร์จด้วยเครื่องื่นไม่ได้ ก็ปรากฎว่า ชาร์จด้วยเครื่อง Saitek ได้ โดยเป็นการชาร์จแบบช้าๆ ใช้เวลาประมาณ 9 ชั่วโมงก็ชาร์จเสร็จ แต่เรื่องความจุ mAh ที่ได้นั้น ขึ้นอยู่กับสภาพของแบตเตอรี่ ซึ่งเครื่องนี้ยังบอกไม่ได้
 


รูปที่ 6  แท่นชาร์จแบตเตอรี่ Alkaline / Ni-Cd ของ Saitek

 

เครื่องชาร์จแบตเตอรี่ Charger - Analyzer Maha Powerex
MH - C9000

เครื่องชาร์จแบตเตอรี่ที่น่าสนใจและทันสมัยมากอันหนึ่ง คือ Maha Powerex MH - C9000 เป็นเครื่องที่มี Micro Processor สามารถโปรแกรมให้ทำงานได้หลายอย่าง นอกจากจะชาร์จแบตเตอรี่ โดยสามารถตั้งค่า Charging Current  ได้ตามที่ต้องการ Step ละ 0.1 A นั่นคือ เราตั้งให้ชาร์จไฟแบบธรรมดา หรือชาร์จแบบเร็วก็ได้ นอกจากนั้น มีความสามารถในการคำนวนค่าความจุของแบตเตอรี่ (mAh) กระแสไฟฟ้าที่ใช้ในการชาร์จ เวลาที่ชาร์จ และแรงดันไฟฟ้า (โวลท์ ซึ่งประโยชน์ที่เห็นชัดเจนคือ เราจะทราบว่าแบตเตอรี่ที่นำมาชาร์จไฟจนเสร็จแล้วมีความจุเท่าไร เช่นแบตเตอรี่ใหม่ๆ อาจจะมีความจุถึง 2700 mAh แต่พอใช้ไปนานๆหรือเก็บไว้นานๆ ความจุก็จะลดลง หากพบว่าแบตเตอรี่ก้อนใดเริ่มเสื่อม หรือเสื่อมมากขึ้น คือเหลือความจุไฟฟ้าน้อยมาก จะได้ช่วยปรับสภาพแบตเตอรี่ และถ้าหากปรับสภาพต่อไปไม่ได้ ก็จะต้องคัดออกากการใช้งาน แทนที่จะเก็บไว้และไม่เคยได้ใช้เลย

ในทางปฎิบัติ ถ้าเราทราบว่าชาร์จแบตเตอรี่จนเสร็จแล้ว แบตเตอรี่แต่ละก้อน มีความจุ mAh เหลือก้อนละเท่าไร เวลาเวลานำไปใช้งาน จะได้จัดเป็นกรุ๊ปๆหรือจัดคู่ได้  อันนี้มีประโยชน์มาก เช่น ถ้าใช้แบตเตอรี่ 2 ก้อน ในกล้องดิจิตอล  ก้อนหนึ่งมีความจุ 1825 mAh และอีกก้อนมีความจุ 658 mAhถ้านำมาใช้ร่วมกัน ความยาวนานของการใช้ จะถูกกำหนดที่แบตเตอรี่อันที่มีความจุต่ำ

ในปัจจุบัน เครื่องชาร์จแบตเตอรี่ Maha Powerex MH - C9000 มีขายตามเว็บไซต์ต่างๆ ในราคาประมาณ 2,200 ถึง 2,500 บาท ซึ่งแพงกว่าเครื่องชาร์จแบบ Quick Charger ถึง 2 เท่า แต่ขีดความสามารถต่างกัน และถ้าหากครื่อง สามารถช่วยปรับปรุงสภาพแบตเตอรี่เก่าๆ หรือเก่าเก็บ ให้กลับมาใช้งานได้มากขึ้น ก็จะทำให้ประหยัดค่าใช้จ่ายในการซื้อแบตเตอรี่ลงไปได้ส่วนหนึ่ง

 


รูปที่ 7  แท่นชาร์จแบตเตอรี่ Maha Powerex MH - C9000

 


รูปที่ 8  เปรียบเทียบขนาด Sanyo Quick Charger กับ
 
Maha Powerex MH - C9000 Charger - Analyzer

 

Specifications  Powerex MH-C9000

Charging Current :  Programmable from 0.2A to 2.0A in increments of 0.1A
Topoff Charging Current : 100mA
Maintenance Charging Current :  10mA
Discharge Termination : Voltage 1.00V
Discharge Current : Programmable from 0.1A to 1.0A in increments of 0.1A
Capacity Storage Memory : 12 (Cycle mode only)
Supported Capacity : 100 to 20,000 mAh
Charger Input Power : 12V 2.0A
Adapter Input : 100-240V 50/60Hz

คุณสมบัติ MaHa  Powerex MH-C9000 Charger - Analyzer  4 AA /AAA  หลักๆคือ

1. การชาร์จ แบบโปรแกรม
2. รีเฟรซ และ วิเคราะห์ ความจุของแบตเตอรี่
3. การปรับสภาพแบตเตอรี่ และ วัดค่าความจุ ด้วยมาตฐาน IEC ในการ กระตุ้นเซลล์ที่ซื้อมาใหม่
หรือ ทิ้งไว้เป็นเวลานาน
4. การทดสอบ การจ่ายกระแสของแบตเตอรี่ (Discharge) โดยการโปรแกรม ที่กระแสต่างๆกัน
5. การทดสอบการชาร์จแบตเตอรี่ - คายประจุแบตเตอรี่  โดยให้ทำงานซ้ำเป็นวงรอบ พร้อมกับ
บันทึกค่าความจุลงหน่วยความจำในเครื่องในการตรวจสอบย้อนหลังความจุ ของแต่ละรอบ เพื่อ
ช่วยปรับสภาพแบตเตอรี่ในการที่แบตเตอรี่ไม่ได้ถูกใช้เป็นเวลานานหรือเป็นการกระตุ้นเซลล์นั่นเอง

และประโยชน์อื่นๆ :
- ช่วยในการจัดกรุ๊ป แบตเตอรี่ ที่มีความจุ แตกต่างกัน  เนื่องจากเครื่อง สามารถระบุ ความจุของ
ถ่านแต่ละก้อนได้อย่างอิสระ ช่วยในการแยกเซลล์ที่เสื่อม ออกจากกลุ่ม
- สามารถแยกแบตเตอรี่ที่ มีการเสื่อมสภาพ โดยเมื่อทำการใส่แบตเตอรี่ เครื่องจะทำการเช็คอิมพีแดนซ์ ของตัวแบตเตอรี่แต่ละก้อน หากก้อนได้เสื่อมสภาพ เครื่องจะขึ้นที่หน้าจอ HIGH และไม่ทำการชาร์จให้  ทำให้สามารถ แยกแบตเตอรี่ที่หมดสภาพ ได้อย่างรวดเร็ว
 

Link ไปยัง วิดีโอแสดงการใช้งาน Powerex MH - C9000
 
 

Reference  

1.  เว็บไซต์ www.mahaenergy.com   Maha Powerex MH - C9000
2 .
เว็บไซต์ของ Sanyo Sanyo eneloop - Quick Charger




 


ากวันที่ 3 มกราคม 2555
ปรับปรุงล่าสุด : 19 .. 2560